U Kraljevu , danas i sutra , boravi jedna , po malo neobična  i nezvanična delegacija . Njih šestorica nekadašnjih mariborskih čelnika, uglavnom nekadašnjeg Socijalističkog saveza radnog naroda , a danas penzionera ostvarenih u svojim profesijama , advokata, ekonomista,novinara… rešili su da ponovo obiđu  Kraljevo.

Trasom emocija jedne epohe , a svi su , svojevremeno ,  aktivno učestvovali u orgaizaciji i sporvođenju manifestacije „Voz bratstva i jedinstva“ ,  u Kraljevo su stigli advokat Ivan Gorjup , ekonomista i bankar Črt Mesarič , privrednik Edvard Kegl , novinar i urednik Slavko Vizovišek , novinar Stane Kocutar i najmlađi među njima Andrej Verlič koji je , kao funkcioner grada Maribora nastavio , u zadnje dve decenije, kontakte sa Kraljevom za šta ga je grad  nagradilo titulom „Zaslužnog građanina Kraljeva “ za 2018 godinu.

Iako je njihova poseta inspirisana ličnim emocijama i osećanjem potrebe da , još jednom, zajedno posete Kraljevo primljeni su i od strane gradonačelnika Kraljeva dr.Predraga Terzića i njegovog pomoćnika za kulturu Sretena Jovanovića koji im je  organizovao sadržajan program boravka.

Gosti iz Maribora su se posebno obradovali susretu sa  vitalnim ,devedesettrogodišnjim Vasilijem Vasom Tucakovićem koji je , kao rukovodilac nekadašnje Kulturno prosvetne zajednice Kraljeva ,  bio uključen o organizaciju svih 18 održanih manifestacija „Voz bratstvo i jedinstvo“.

Na tom zvaničnom prijemu bilo je , puno emocija ali i pohvala za  aktuenu saradnju dva grada koja se odvija u mnogim oblastima  i što je ,najvažnije ,kako je danas rečeno , kroz obnavljane kontakate među najmlađim žiteljim dva grada.To su učenici osnovnih i srednjih škola i njih pet je ,za sada obnovilo kontakte i međusobnu razmenu učenika a ta praksa se nastavlja i dalje.

No,veze dva grada sežu u dalju prošlost a njihovu obnovu počeli su , kao što često biva novinari . Prilikom susreta kolega iz mariborske Večeri i , tada svetozavrevačkog , „Novog Puta“ rodila se ideja da , nekadašnjom tasom izbegličkog voza iz 1941 godine, put Srbije krenu preživeli Slovenci- izgnanici iz 1941.godine , njihovi potomci i predstavnici odnašnjih društveno-političkih organizacija.

Taj voz  , nazvan „Voz bratstva i jedinstva“ (Vlak bratstva in enotnosti) krenuo je 14. septembra 1961 godine iz Ljubljane, puneći se sve do Zidanog Mosta putnicima iz svih krajeva Slovenije  da bi se , kompozicija sa 640 putnika , 15.septembra u Beogradu podelila u nekoliko drugih nastavljajući u razne delove Srbije , između ostalog i u Kraljevo. Putnici tog , prvog , Voza bratstva i jedinstva , u Kraljevu su tada boravili tri dana ,obišavši Spomen park (Lagersko groblje) , Matarušku Banju i nekoliko velikih firmi.

Kasnije, 1966 godine,ustanovljena je praksa dolaska voza iz Slovenije za Srbiju ,konkretno u Kraljevo 14.oktobra na Dan sećanja na stradale iz oktobra 1941.godine,najpre svake godine a ,kasnije svake druge. Dva grada,Kraljevo i Maribor,  su oktobra 1970 godine potpisala Povelju o bratimljenu.

Poslednji „Voz bratstva i jedinstva“ stigao je u Kraljevo 13. oktobra 1989 godine u vreme već dobro poljuljanih međurepubličkih odnosa na relaciji Srbija-Slovenija a ostaće upamćen po plesu koga su ispred Spomenika otpora i pobede, u parku kraj Železničke stanice ,odigrali Jože Smole, tadašnji slovenački političar ,vođa puta tog voza i Radmila Anđelković ,funkcionerka ondašnjeg Saveza komunista koja je ,ubrzo, baš zbog tog plesa dobila nadimak „Rada Lambada“.

Kraljevo ,inače, ima družu,tradiciju u prijemu i prihvatu Slovenaca,posebno Mariborčana   koji su , u grad na Ibru, masovnije počeli da stižu po otvaranju velike Državne železnbičke i lokomotivske radionice, početkom dvadestei godina XX veka .Dolazili su tada ,po nalogu ondašnje Kraljevine Srba ,Hrvata i Slovenaca kao neophodni stručni kadar. Kasnije ,sredinom tridesetih godina prošlog veka, bilo ih je među kvalifikovanim radnicima i stučnjacima i u novootvorenoj Fabrici aviona u Kraljevu.

Tako je , nažlost, 52 streljanih  Slovenaca u periodu od 14. do 20. oktobra 1941.godine ,podelilo tragičnu sudbinu sa svojim kolegama i domaćinima iz Kraljeva a u tom broju većina je onih koji su u Kraljevo došli ranije u odnosu na broj streljanih izbeglica.

Zbog svega što , kroz istoriju ,spaja dva naroda i dva grada ohrabrujuće zvuče danas izgovrene reči na prijemu u Skupštini grada Kraljeva da mladi naraštaji ,neopterećeni  iskustvima svojih predaka nastavljaju i šire  tu saradnju.