Opština Raška je samo jedna od šest u Srbiji (Vranje, Šabac, Kuršumlija, Raška, Medveđa, Apatin) u kojima ima voda čija je temperatura preko 60°S. Ukupna toplotna snaga koja bi se mogla dobiti iskorišćenjem svih postojećih izvora termalne vode u Srbiji iznosi oko 216 MWt, sa proizvodnjom toplotne energije od 180 hiljada ten (tona ekvivalentne nafte koja ima kaloričnu moć 41868 GJ). Korišćenje geotermalne energije za grejanje i druge energetske svrhe u Republici Srbiji je u početnoj fazi i veoma skromno u odnosu na potencijal i resurse. Već prvi utisci svakog, dobronamernog, posetioca Jošaničke Banje ostave u dilemi. Kao ključna dilema nameće se pitanje kako je moguće da veliki energetski potencijali izvorišta tople vode ostaju, neiskorišćeni? Tačnije rečeno, nedovoljno iskorišćeni. Jer, istine radi, nekavih koristi je bilo, a i sada im,a no to nije ni delić mogućeg.,Posebno sada,,kada je ubrzani napredak tehnologija doprineo efikasnom korišćenju energije termalnih voda u poljoprivredi za zagrevanje staklenika i intenzivnu proizvodnju povrća, voća, cveća, drugog bilja, zagrevanje objekata u stočarstvu, za sušenje biljnih proizvoda, za proizvodnju konzumne ribe i riblje mlađi u toplovodnim ribnjacima i komunalnim delatnostima, pre svega, sistemima za daljinsko grejanje. Istražujući razloge za takvo stanje shvatili smo da ih sve možemo podvesti pod tri grupe.,Prvu grupu razloga za nedovoljno korišćenje energije termalnih voda Jošaničke Banje možemo definisati kao normativne prepreke, u drugoj grupi je, bez sumnje, neihformisanost kako donosioca odluka na lokalnom nivou tako i stanovnika banje o novim, tehnološkim rešenjima za korišćenje termalne energije u privredne svrhe. Postojeći Zakon o javnoj svojini donet 201.1 godine u članu 3 se, između ostalog kaže: „U javnoj svojini su prirodna bogatstva, dobra od opšteg interesa i dobra u opštoj upotrebi, za koja je zakonom utvrđeno da su u javnoj svojini, stvari koje koriste organi i organizacije Republike Srbije, autonomne pokrajine i jedinice lokalne samouprave, ustanove, javne agencije i druge organizacije čiji je osnivač Republika Srbija, autonomna pokrajina i jedinica lokalne samouprave i druge stvari koje su, u skladu sa zakonom, u javnoj svojini.“ U članu 9, istog , to je, delom, dodatno precizirano: „Vode, vodotoci i njihovi izvori, mineralni resursi, resursi podzemnih voda, geotermalni i drugi geološki resursi i rezerve mineralnih sirovina, i druga dobra koja su posebnim zakonom određena kao prirodna bogatstva, u svojini su Republike Srbije.“ Vlasnička prava nad prirodnim bogatstvima su zapravo isprepletane grupe prava i to: prava upravljanja, prava isključenja i prava otuđenja. Onaj ko upražnjava ova prava određuje pravo pristupa i pravo korišćenja prirodnih dobara. U praktičnoj primeni i sprovođenju zakona i drugih podzakonskih akata koji tretiraju oblast korišćenja prirodnih bogatstava kreira se na jednoj strani destimulativni ambijent za potencijalne investitore zbog prenormiranosti i, delimičnog, preplitanja nadležnosti različitih nivoa vlasti, ali se zato istim normativnim okvirom na drugoj strani kreira ekonomski atraktivan ambijent zato što se Uredba o visini naknade za korišćenje mineralnih sirovina ne primenjuje već nekoliko godina koliko je prošlo od njenog donošenja. To brojnim privatnim i državnim kompanijama omogućuje da, eksploatacijom mineralnih sirovina za koje nikome ne plaćaju naknadu, ostvaruju ekstraprofit.
Stečene navike što u državnoj i lokalnoj upravi što kod samog lokalnog stanovništva su takođe, delom, uzrok neadekvatnog korišćenja potencijala prirodnog dobra. Neiskorišćena termalna energija voda u Jošaničkoj Banji je, nažalost, još jedan primer kako visoko centralizovani sistem u državi nije efikasan, a dodamo li tome i indirektne, negativne, efekte korišćenja goriva foslinog porekla kao izvora energije eto razloga da se traga za svim uzrocima takvog stanja i njihovim menjanjem. Proces pripreme Nacionalne strategije održivog korišćenja prirodnih resursa i dobara kao kao jednog od najznačajnijih strateških dokumenata u Nacionalnoj strategiji Srbije za pristupanje EU (2005) započet je 2006. godine, a okončan je 2012. godine njenim usvajanjem. Danas, deceniju kasnije od početaka izrade ovog dokumenta, otvaraju se prva, predpristupna poglavlja za naše članstvo u Evropskoj uniji, a faktičko stanje na terenu, u oblasti većeg korišćenja geotermalne energije je loše, bar sudeći na primeru iz Jošaničke Banje koji, nažalost, nije usamljen.
Pogledajte dokumentaciju u PDF-u
Jučerašnja konstitutivna sednica Skupštine opštine Raška završena je verifikacijom mandata 34 od 35 odbornika i izborom novog rukovodstva opštine.Zatraženo je od Izborne komisije da naknadno proveri podatke iz Uverenja o izboru i za tog jednog odbornika. Ubedljivu većinu ostvarenu na izborima u Raški ostvarila je Srpska napredna stranka koja je sa 7338 glasova ili dobila 19 odborničkih mesta u lokalnom parlamentu. Pored naprednjaka odbornike u Skupštini opštine Raška imaju i SPS -12, Demokratska stranka i Demokratska stranka Srbije po dva odbornika.Ovakav raspored snaga je omogućio raščanskim naprednjacima da ,po prvi put,samostalno formiraju lokalnu vlast i iz nje izostave socijaliste koji su ,ovde, bili neprikosnovena vlas ili njen značajniji deo punih četvrt veka ili,kako to neko ,u šali , kaže „ još od četrespete“. Zasluge za izborni rezultat nesumnjivo pripadaju timu mladih,obrazovanih i agilnih članova SNS-a na čelu sa staro-novim Predsednikom opštine Ignjatom Rakitićem.Pored njega juče je izabran i njegov zamenik Djordje Gogić, dipl.inžinjer saobraćaja ,za predsenika Skupštine opštine izabrana je Mirjana Skorić,diplomirani politikolog ,za njenog zamenika izabran je Nenad Aleksić diplomirani ekonomista, a za sekretara je izabran Slobodan Ristović diplomirani pravnik.Zahaljujući se odbornicima na ukazanom poverenju u svoje ime i u ime tima koga predvodi Ignjat Rakitić je kao prioritete angažovanja lokalne vlasti naveo sprečavanje odlaska mladih ljudi iz Raške a za to je potrebno obezbediti nova radna mesta. U planu izgradnja 2 fabrike(tekstilna industrija i proizvodnja delova za automobilsku industriju) za koje je već otkupljena zemlja radi formiranja industrijske zone. Stvaranje dobre poslovne klime za ulaganja kako za domaće tako i za strane investitore, je ,takođe,prioritet a vodiće se računa i o lokalnim privrednicima koji uposljavju sve više radnika. Biće većih izdvanja iz budzeta za poljoprivredu pošto se sve više ljudi okreće toj privrednoj grani. Radiće se na stvarnju što boljh uslova u školama i dečjim vrtićima jer je obrazovanje osnov razvoja svakog društva, a uložiće se napori da još neka srednja škola bude otvorena u Raški.Rakitić je istakao i pohvale koje su ,dan ranije, prilikom posete Raški, stigle od Oskara Benedikta zamenika šefa Delegacije EU u Srbiji kao jednoj od opština koja najbolje koristi donatorska sredstva, pa će se i dalje nastaviti sa korišćenjem donatorskih sredstava zahvaljujući dobrim projektima i dobroj pripremi .Evropska unija i Švajcarska su, inače , do sada ,kroz različite razvojne programe, sa preko 1,3 miliona eura podržale više od 50 projekata u opštini Raška.
Otvaranjem izložbe „ Ruski umetnici u duhovnoj umetnosti Srbije“ sinoć je , u Kraljevu, u organizaciji Kulturnog centra „Ribnica“ , počeo Festival umetnosti „Maglič“. Festival je otvorila gospođa Nadežda Kruščenkova direktorka Ruskog centra za nauku I kulturu u Srbiji. Još prošle godine je Festival umetnosti „Maglič“ redefinisao svoju koncepciju pa je , prošlogodišnjim, predstavljanjem materijalne i nematerijalne kulturne baštine predstavljena Irska.Na taj način je ova ,nekadašnja, smotra domaćeg stvaralaštva i domaće materijalne i nematerijalne kulturne baštine dobila svoju međunarodnu dimenziju pa će ,ubuduće, poput prošle i ove godine , na festivalu biti predstavljene zemlje sa svojom kulturom i svojom duhovnom,materijalnom i nematerijalnom baštinom.Sinoć otvorena izložba je svojevrsni omaž stvaralaštvu ruske emigracije,takozvanih „Belih Rusa“ koje su događaji u njihovoj zemlji uzrokovani revolucijom i građanskim ratom doveli,krajem 1919 godine u Srbiju.Među njima su inženjeri, lekari, građevinci, arhitekte i mnogi umetnici od muzikologa, slikara i vajara do balet majstora.Mnogi od njih a posebno jedan broj arhitekata i slikara iz Rusije su u Srbiji ostavili značajna dela za buduća pokolenja. U danima festivala, do 6 juna,kraljevčani će biti u prilici da čuju i hor Ruskog doma iz Beograda ,da se upoznaju sa tradicionalnom ruskom kuhinjom, odgledaju koncert folklornog ansambla „Suvenir“ iz Voskresenska i da učestvuju u radionici na kojoj će se upoznati sa načinom izrade tradicionalnih ruskih narodnih lutaka.Najmlađe će,pak kroz svet ruskih bajki u Kraljevačkom pozorištu provesti novosadsko pozorište „Suzana Zečić“. Za ljubitelje filma biće prikazana retrospektiva ruskih filmskih stvarlaca koja će se održavati u „Francuskoj kući“ do 2.juna a počeće prikazivanjem filma Nikite Mihalkova „Dvanaest“ urađenog 2007 godine po motivima istoimenog filma iz 1957 goodine. Prezentacija domaće kulture,materijalnog i nematerijalnog stvaralaštva počeće, u sredu 1.juna, otvaranjem izložbe „Refleksije nasleđa“ mladih umetnika Raškog okruga iz kolekcije Kulturnog centra „Ribnica“,koncertima na Trgu srpskih ratnika i to,najpre u petak , orkestra „Camerata Academica” i Svitlane Dekar, operske pevačice, prvakinje Narodnog pozorišta u Novom Sadu a potom „Balkanike“ Sanje Ilića .Pored već pomenutog hora Rskog doma iz Beograda , folklornog ansambla iz Voskrenska u subotu će se ,na trgu,predstaviti i domaći folklorni amsambl „Karanovac“.
Danas je u Skupštini grada Kraljeva održan okrugli što je jedna od aktivnosti medijskog projekta „Tvoje pare-Tvoje pravo“ koga realizuje portal KV Novosti a koga je podržao grad Kraljevo.Tema projekta a i održanog okruglog stola jesu mogućnosti većeg učešća neporeskih prihoda u budžetu grada Kraljeva po osnovu raznih naknada koje se ubiraju za korišćenje prirodnih bogatstava u javnoj svojini.Kao osnovna prepreka za ostvarivanje većeg udela neporeskih prihoda u vidu naknada u ukupnim javnim prihodima jedinica lokalne samouprave naveden je postojeći pravni okvir. Donošenjem Zakona o javnoj svojini, u septembru 2011. godine, stekli su se uslovi da lokalne samouprave dobiju vlasništvo nad imovinom i uspostave upravljanje tom imovinom u najboljem interesu cele lokalne zajednice.Budžeti lokalnih samouprava su, od 2012. godine, podneli veliki teret sprovedenih reformi poreskog sistema, pre svega neporeskih prihoda. Iako je dosta toga urađeno na povećanju obuhvata, broja poreskih obveznika, pre svega u segmentu poreza na imovinu kompenzacija umanjenih i nedostajućih prihoda se, u narednom periodu, treba više fokusirati na redefinisanje nadležnosti centralnog nivoa vlasti i drugačiji sistem raspodele prihoda.No,i tamo gde postojeći normativni okvir daje mogućnosti ubriranja većih javnih prihoda ,poput, recimo,korišćenja poljoprivrenog zemljišta u svojini grada to se ne dešava.Čulo se ,danas, da grad Kraljevo raspolaže sa 10117,3 hektara poljoprivrednog zemljišta u državnoj svojini , da je sačinjen Godišnji program zaštite ,uređenja i korišćenja poljoprivrednog zemljišta za 2016 godinu, da su pribavljene sve potrebne saglasnosti resornog ministarstva ali da taj dokument tek treba da bude usvojen na Skupštini grada u novom sazivu. Zato je i u budžetu grada Kraljeva,kao i u većini drugih opština i gradova, učešće ostvarenih prihoda po osnovu naknada za korišćenje prirodnih bogatstava u javnoj svojini nešto veće od jednog procenta. Da bi se omogućilo da opštine i gradovi ostvaruju značajnije prihode po ovom osnovu neophodno je,kako je već rečeno, pre svega menjati pravni okvir.Inicijative za te promene trebale bi da budu stvar planiranih i organizovanih aktivnosti opština i gradova oko kojih bi se okupili predstavnici javnog sektora,političkih stranaka,organizacija civilnog društva,obrazovnih i naučnih institucija i medija.Nažalost , godinama unazad, stvorena je praksa da inicijative za izmene normative dolaze iz vrha , da su javne rasprave koje predhode usvajanju zakona više formalne nego što su shvaćene kao mogućnost uključenja javnosti i tu praksu je teško menjati. Svoj doprinos tako uspostavljenom sistemu odlučivanja daju i političke stranke koje su ,po svom unutrašnjem ustrojstvu, više liderske nego potrebna mesta za demokratski dijalog u društvu. A dok je tako teško je očekivati da će se državni i stranački vrhovi dobrovoljno razvlastiti zarad jačanja ovlašćenja i prihoda lokalnih samouprava.Zato će , i dalje, o mnogim stvarima ,poput recimo, vađenja šljunka na Zapadnoj Moravi biti odlučivano u Beogradu odakle će se vršiti i distribucija novca ubranog kao naknada za taj posao a Kraljevu će biti ostavljno da samostalno ,iz sopstvenih prihoda, sanira veći deo posledica te eksploatacije po komunalnu infrastrukturu i životnu sredinu.
Gradonačelnik Kraljeva Tomislav Ilić je ,danas, obavestio javnost da je dobijena građevinska dozvola za izgradnju prve,od četri zgrade,projekta urbane regeneracije naselja u Dositejevoj ulici poznatijeg kao „Pic mala“.Radi se o obekjtu čija je vrednost 275 miliona dinara i on predstavlja prvu,od tri faze,realizacije ovog projekta.Predviđeno je da se taj,prvi,objekat gradi između postojećih kako bi se omogućilo da se u njega presele žitelji susednih zgrada koje bi se,pak,rušile u narednim fazama gradnje.Stare zgrade su građene između 1947 i 1955 godine kada nije bilo nikakvih seizmičkih propisa pa su ,tokom zemljotresa novembra 2010 pretrpele velika oštećenja.Reč je inače o 16 stambenih zgrada i 5 prizemnih kuća sa 360 stanova prosečne površine 39,80 m2. Projektom urbane regeneracije umesto sanacije, planirano je rušenje postojećih zgrada, i izgradnja 4 nove (Su+P+7) sa 360 stanova za preseljenje, sa ukupnom korisnom površinom stanova od 16.209,40m2 ,na južnom delu lokacije (oko 1,8 Ha). Etažni vlasnici dobijaju nove stanove, dok će Grad biti u mogućnosti da koristiti ostatak lokacije za buduću izgradnju socijalnih stanova i za druge namene, kao što su komercijalni ili rekreativni prostor, na severnom delu lokacije (oko 1.3 Ha).Na današnjoj konferenciji za štampu rečeno je da će do kraja juna biti utvrđeni uslovi za realizovanje javne nabavke-izbora izvođača radova a da će radovi početi tek polovinom novembra što je znatno kašnjenje u odnosu na rokove koje je,pre pola godine,prognozirala ministraka Zorana Mihajlović prilikom predstavljanja rezultata nagradnog konkrusa za arhitektonsko rešenje budućeg naselja.Obraćanje javnosti gradonačelnik Ilić je iskoristio da apeluje na stanare ovog naselja koji,još uvek,nisu potpisali saglasnost za presenjenje u nove,veće,stanove.Kako je rečeno,tri su grupe razloga za to.Jedna grupa je nezadovoljna spratnom lokacijom novih stanova,najveća grupa nije odlučila kako će definsati status razlike u veličini novog i starog stana a nudi im se otkup ili plaćanje zakupa za taj,veći,deo i,najzad, veliki broj stanova ima suvlasnike koji su u inostranstvu i koji retko dolaze.Bilo kako bilo ova činjenica preti da dodatno uspori realizaciju čitavog projekta jer je uslov banke suinvestitora ,a to je banka za razvoj Saveta Evrope da svi stanari daju svoju saglasnost za neki od ponuđenih modela.
Dvanaesta manifestacija „Noć muzeja“ koja se , ove godine, odvija pod zajedničkim nazivom „Muzeji Srbije- deset dana od 10 do 10“ biće , u Kraljevu, upamćena po jedinstvenom događaju. Radi se o otvaranju legata dr Olivere Radojković Čolović koji obuhvata porodičnu kuću u Kraljevu (80 m2) sa dvorištem kao i kolekciju umetničkih dela u koje spada 24 ikona i 120 dela savremene umetnosti. Prvi Oliverin dar Muzeju bila je Zbirka srpskih ikona iz XIX veka, koju je poklonila 1986. sa 13 ulja na platnu i 8 tempera na staklu. Ikone su nastale u Podunavlju i delo su nepoznatih ikonopisaca. U kolekciji savremene umetnosti najbrojnija su dela Mirjane Mihać (34 rada), Mladena Srbinovića (34) i Ksenije Divjak (19), a tu su i dela Petra Dobrovića, Dade Đurića, Miće Popovića, Mila Milunovića, Ljubice Cuce Sokić, Danice Antić, Maria Maskarelija, Mome Kapora. Pored toga, u legatu je i bogata zbirka pokućstva i nameštaja , preko 200 predmeta od stakla, porcelana, keramike i drveta. Narodni muzej Kraljevo je 2010. godine u delu stalne postavke izložio jedan deo legata, kao najavu buduće kompletne postavke u kući koja je tome namenjena.Olivera Radojković Čolović je rođena u Drakčićima 1929. godine u porodici Solunca Žarka Čolovića i majke Milje. Bila je vrhunski stručnjak u oblasti anesteziologije i reanimacije ali i veliki poštovalac kulture i umetnosti. Od studentskih dana počela je da formira svoju kolekciju, zbirka je iz godine u godinu rasla, kao što su rasla i njena prijateljstva sa umetnicima, od kojih su neka bila za ceo život (Mladen Srbinović, Mirjana Mihać Srbinović, Ksenija Divjak i drugi). Dr.Olivera Radojković Čolović je 2007 godine nagrađena Diplomom zaslužnog građanina a preminula je 2010 godine u Beogradu.
Sve češće se,u javnosti,možemo sresti sa terminom geotermalna energije i velikim ,doduše, još uvek slabo iskorišćenim potencijalima te energije u Srbiji. Radi se , u osnovi, o obnovljivom vidu energije generisanom u zemlji čiji prenosnik-mediji mogu biti vode različite temperature, zatim stene, posebno granitoidne i užareni deo zemljine kore ili magma. U odnosu na izvor energije-mediji koji je prenosi ,geolozi klasifikuju te izvore energije na hidrotermalne ,petrogeotermalne i magnogeotermalne. Ubrzani razvoj tehnologija u svetu učinio je da su mogućnosti korišćenja geotermalne enrgije ,posebno hidrotermalne, postale sve veće i ekonomski isplative.Kao i u mnogim drugim oblastima ,nažalost, Srbija dosta zaostaje u korišćenju ovog vida energije. Zaostajanje je ,u odnosu na dostupne izvore hidrotermalne energije ,još veće. Srbija se , prema sprovedenim istraživanjima, nalazi u zoni dobrih hidrotermalnih resursa i potencijala .Hidrotermalna energija je sadržana u vodama čija je temperatura veća od 10 stepeni celzijusovih. 
„Težnja da se kroz izborni sistem ostvari prednost u odnosu na ostale izborne takmace uvek je dominantan faktor u procesu oblikovanja izbornog sistema, često i presudan. Retko se za izborne sisteme može reći da su rezultat pažljivog dizajna koji vodi računa o istorijskim, etničkim, geografskim, političkim, kulturološkim, tehničkim i kojim sve ne kriterijuma koji determinišu odluku o izboru izbornog sistema. Češći su primeri da su izborni sistemi proizvod neznanja, ili pak korišćenja „znanja“ o pojedinim učincima izbornih instituta kako bi se ostvarila prednost u izbornoj utakmici. Za demokratiju, funkcionisanje institucija i konsolidaciju poretka pogubna su oba pristupa.“ ,kaže, između ostalog prof.dr Milan Jovanović sa beogradskog Fakulteta Političkih Nauka u svom radu „Redizajniranje izbornog sistema-Jedan neuspeo pokušaj“ objavljenog u u okviru projekta koji se bavio vladavinom prava i izgradnjom nacionalne države. 